Piosenka z Uwierz w Ducha tłumaczenie (Unchained melody) #98

Aktualizacja 10 lutego 2023 przez Simple-English

Z okazji dnia św. Walentego, przygotowałem tłumaczenie piosenki z lat 50-60. Przeszła ona swój renesans, gdy na ekranach pojawił się film z polskim tytułem: „Uwierz w ducha”, a angielski tytuł to po prostu: Ghost czyli najzwyczajniej: „Duch”. Razem zobaczmy co kryje piosenka z ducha i jej tłumaczenie.

Jakie były powody, że „Duch” stał się “Uwierzeniem w ducha”, to wie już sam tłumacz tego tytułu (jeżeli masz pomysł dlaczego, to napisz w komentarzu).

Unchained melody to oryginalny tytuł piosenki z ducha

Piosenka, o której mowa to: Unchainded melody – Uwolniona melodia wykonywana przez Righteous Brothers [czyt. rajczes braders] (Sprawiedliwych bracia). I rzeczywiście, moim skromnym zdaniem, piosenka ta sprawiła, że film stał się dzięki niej bardzo rozpoznawalny, bo odnosił się do scen z filmu, które były bardzo romantyczne. Sceny te w latach swojej świetności – tak myślę – stworzyła dobrana filmowa para: Demi Moore i Patrick Swayze.

Co zwykłe (nieprzekombinowane), jest na ogół lepsze w odbiorze, jak właśnie piosenka z Ducha – Unchained melody, a polskie tłumaczenie jej tytułu mogłoby brzmieć: „Uwolniona melodia”. Piosenka, pomimo że z prostym tekstem zawiera sporo informacji na temat użytych gramatycznych zabiegów. Prześledzimy większość z nich, aby weszły w krew.

Dosłowne tłumaczenie tytułu to „Rozkuta melodia” ?

I tutaj tłumacz języka, z którego tłumaczy, musi zachować czujność, bo co innego tłumaczenie dosłowne, takie w którym zajmujemy się dosłownym przekazem każdego słowa ze zdania (osobno), a takiego, w którym chcemy przekazać sens tekstu i ubrać go w kontekst danej sytuacji.

Dosłownie unchained znaczy po polsku „uwolniony z łańcucha” (chain – łańcuch), co już nie jest takie romantyczne… Tutaj wchodzimy już nieco w tłumaczenia literackie i bardziej dostosowane do języka odbiorcy docelowego. Un- w słowie unchained to jeden z przedrostków, o których funkcji przeczytasz tutaj. Takie zabiegi na temacie słowa lub słowie bazowym (tutaj chain) + przyrostki lub/i przyrostki to słowotwórstwo. Datkowo –ed w unchained, to przyrostek, który tworzy czas przeszły czasownika (o tym dalej).

Na ProstyAngielskiPL chcemy poznawać słowa, które pomagają nam rozumieć język i tutaj starałem się pogodzić obie wersje (dosłowną i literacką) tak, aby język użyty w tłumaczeniu brzmiał też dobrze po polsku.

Oczywiście, nie będziesz w stanie zaśpiewać do melodii tego polskiego tłumaczenia tekstu, bo tłumaczenie to, nie jest do tego przystosowane. Czasami tłumacze tekstów, które trzeba zaśpiewać (według istniejącej linii melodycznej) w nowym języku, zmieniają słowa i też nieco przekaz, żeby wszystko pasowało. W wolniejszej chwili zapraszam do wpisu, gdzie widać, jak na tacy, taki zabieg tłumacza.

Tłumaczenie tekstu piosenki side by side (obok siebie)

Krok po kroku: piosenka z ducha i tłumaczenie (refren)

Oh, my love, my darling
I’ve hungered for your touch
A long, lonely time
And time goes by so slowly
And time can do so much
Are you still mine?
I need your love
God speed your love to me

Oh – Och

I tak, pierwsza część piosenki zaczyna się już kontrowersyjnie i to nie tylko dlatego, że zaczyna się od refrenu… Jest też tak dlatego, bo w niektórych dostępnych tłumaczeniach Oh, pisane jest jako Woah. Co prawda, zapis ten oddaje dźwięk, jaki wyśpiewuje Bobby Hatfield, ale już znaczeniowo nie bardzo pasuje.

Woah znaczy bowiem polskie “prrrr” (gdy np. zwierzę ma się zatrzymać – za merriam-webster.com). No i z tego względu nie zbyt tu pasuje. Dlatego bardziej stawiam na polskie „Och”, które wyraża nagłe nieoczekiwane odczucie (wg. słownika PWN).

my – moja

Tutaj oczywiście nie mamy wątpliwości co do znaczenia. A o tego typu ważnych słowach możesz poczytać w tym wpisie.

love – miłość, miłości (moja)
darling – kochanie (moje)

Tu oczywiście bezpośrednie odniesienie do podmiotu piosenki (czyli tej osoby, do której kierowane są słowa tej piosenki). Piosenkarz nazywa swoją drugą połówkę: miłością i kochaniem…

Trochę czasu Present Perfect

I’ve (I have) hungered – Jestem głodny (łaknę)

Tutaj mamy do czynienia z konstrukcją czasu Present Perfect, który tworzymy właśnie przez użycie słowa określającego osobę – w tym przypadku mowa o „ja” – oraz dodanie słowa posiłkowego have.

Następnie przychodzi po nich czasownik, o który nam chodzi. Ten czasownik tutaj to:

hunger – głód,

który w połączeniu przyimkami for lub after tworzy nowy zwrot czasownikowy, jak w naszej piosence:

hunger for (your touch, love) i znaczy po polsku:
usychać z tęsknoty, pragnąć (kogoś, czegoś).

Present Perfect, to taki specyficzny czas, którego dokładnego odpowiednika nie mamy w polskim, ale nie taki diabeł straszny. Więcej o konstruowaniu tego czasu przeczytasz tutaj.

long – długi (jako przymiotnik)
long – tęsknić za czymś (jako czasownik)

No i tutaj też specyficzne słówko, bo jeżeli znasz je jako przymiotnik (długi/długa/długie – long), to możesz łatwo zapamiętać, że występuje też, jako czasownik i znaczy „tęsknić”. Jak zapamiętać to przyjemniej zobaczysz w osobnym wpisie, który mówi o jednym z podstawowych czasów w języku angielskim (przeszłym prostym).

lonely – samotny

To przymiotnik, którego formy (przyrostek -ly) nie powinniśmy mylić z formą przysłówka (jak poniżej):

slowly – powoli (jak? powoli) – slowly to właśnie przysłówek

Taką formę przysłówka tworzymy właśnie przez przyrostek -ly. A więcej o przysłówkach i jak je tworzyć znajdziesz tutaj. Nie możesz tego ominąć, bo jak się już o tym dowiesz, to już nigdy nie zapomnisz.

much – wiele

No i tutaj nie ma zbyt wiele do powiedzenia, bo wiele, to wiele. I wystarczy na te chwilę, że zapamiętasz, że używamy też tego słowa podobnie, jak w polskim, bo mówiąc „wiele”, mówimy o jakiejś większej ilości czegoś – bliżej nieokreślonego. Stosujemy też much do stopniowania (więcej, mniej itd.), o którym przeczytasz w osobnym wpisie i to jest dodatkowa informacja ponadprogramowa, ale dość ważna.

Stary temat, czyli inwersja

Are you? – Czy ty?

Tutaj konstrukcja, która w angielskim występuje bardzo często. To tzw. inwersja. Dzięki inwersji możemy tworzyć np. pytania w czasie teraźniejszym. Bo bez inwersji powyższe zapiszemy:

You are. – Ty jesteś.

Powyższe nie jest już pytaniem, ale stwierdzeniem. Oba: Are you? oraz You are reprezentują odmianę czasownika to be – być. Jest to podstawowa odmiana czasownika. A warto wiedzieć, że odmian czasowników w angielskim jest mniej niż na palcach u jednej ręki. To dobra dla nas informacja, bo będziemy w stanie szybciej je zapamiętać. O tym więcej tutaj.

need – potrzebować (jako czasownik), albo
need – potrzeba (jako rzeczownik) – kto? co? potrzeba (np. istnieje jakaś potrzeba)

Need to też jeden z czasowników pomocniczych modalnych. O nich właśnie piszę tutaj.

God speed your love (na zakończenie refrenu)

God – Bóg (wiadomo) – np. w stwierdzeniu: So help me God – Tak mi dopomóż Bóg.

speed – prędkość (jako rzeczownik jest częściej spotykany)
speed – przyspieszać [jako czasownik, który jest też jednym z czasowników nieregularnych (speed, sped, speeded), rzadziej].

O czasownikach nieregularnych i czasie Present Perfect przeczytasz tutaj. W angielskim istnieją głównie czasowniki regularne, gdzie ich czas przeszły tworzymy przez przyrostek np.:

I walk – (Ja) idę.
I walked – szedłem/szłam.

Gdzie przyrostek –ed mówi nam właśnie o czasie przeszłym czasownika regularnego. Nieco więcej o tym tutaj.

Piosenka z Ducha tłumaczenie zwrotki

Lonely rivers flow
To the sea, to the sea
To the open arms of the sea, yeah
Lonely rivers sigh
“Wait for me, wait for me”
I’ll be coming home, wait for me

lonely – samotny

Bo samotność, to niestety kolejny po miłości przewodni temat tej piosenki.

rivers – to regularna liczba mnoga słowa – rzeki – od:
river – rzeka

W angielskim liczbę mnogą tworzymy w bardzo prosty sposób (prościej oczywiście tę regularną), bo dodajemy zwykle przyrostek -s lub -es. O tworzeniu liczby mnogiej tutaj.

to (the sea) – w tym przypadku znaczy – do ( w jakimś kierunku) morza.

W innych przypadkach występuje przed bezokolicznikiem np. to be – być. Np. w znanym zwrocie:

To be, or not to be… – Być albo nie być…

Słówko open, jako przymiotnik i jako czasownik

open arms – otwarte ramiona

Co znaczy, że nie są w pozie zamkniętej (not closed – nie zamknięte) a open bez przyrostka –ed występuje tutaj jako przymiotnik (jakie? otwarte). Jeżeli mówilibyśmy o osobie, która otworzyła oczy to użylibyśmy opened, jako czas przeszły czasownika:

She opened her eyes. – Otworzyła oczy. (przeszłość)

lub

He opened the door. – Otworzył drzwi. (przeszłość)

No i w takim przypadku jest to czasownik regularny (wskazuje na to przyrostek –ed).

I’ll be coming home – który możemy tłumaczyć tutaj jako: przyjadę

Powyższe ma w sobie trzy zagadnienia:

1. I’ll (I will) – będę (czas przyszły czasownika). O czasie przyszłym dowiesz się tutaj.
2. coming od come + ing, a –ing to przyrostek, który między innymi tworzy ciągłą formę czasownika i właśnie tutaj mamy taką ciągłą formę czasownika come – przychodzić.
3. Razem punkty 1 i 2 tworzą czas przyszły ciągły – Future continuous, o którym piszę w książce. A o czasie przyszłym prostym przeczytasz też tutaj.

Unchained melody: podsumowanie

Oh, my love, my darling
I’ve hungered for your touch
A long, lonely time
And time goes by so slowly
And time can do so much
Are you still mine?
I need your love
I, I really need your love
God speed your love to me

I ostatni refren, który jest powtórzeniem pierwszego z małą różnicą na końcu.

I, I really need your love – Ja, ja naprawdę potrzebuję twojej miłości

really – naprawdę (jak? naprawdę) – to kolejny z przysłówków, które spotkaliśmy w tej piosence.

Ale fajnie… tak „strasznie” romantycznie na ProstyAgielskiPL dawno nie było. Dobrnęliśmy do końca tej zacnej melodii i to by było wszystko, jeżeli chodzi o tłumaczenie słów tej piosenki. Przeskakujemy z klimatu XX. do XXI. wieku…

Jeżeli chcesz sama/sam potrafić tłumaczyć teksty, które chcesz zrozumieć samodzielnie, to zapraszam Cię do lektury książki. Opisałem w niej pewien schemat działania, który możesz skopiować do swojego poznawania angielskiego. Razem przekonamy się, jak może być prosty angielski.
Z czasem łatwizną będzie tłumaczenie piosenki z tekstem, jaki ma właśnie piosenka z Ducha, a dekodowanie innych tekstów nie będzie już dla Ciebie problemem. Kapitanie płyniemy na kurs? Oczywiście!